De oorlog in Oekraïne veroorzaakt grote problemen voor onze economie en zal dat ook in de toekomst blijven doen.
Vooral de agrovoedingssector loopt daarbij groot risico door het tekort aan bepaalde grondstoffen, zoals zonnebloemolie.
Dat kan ervoor zorgen dat er een tekort aan bepaalde populaire producten, zoals mayonaise of diepvriesfrieten, ontstaat. Om dat te vermijden lanceren minister van Werk & Economie Pierre-Yves Dermagne en minister van Middenstand, Zelfstandigen en KMO's David Clarinval, samen met staatssecretaris voor
Consumentenbescherming Eva De Bleeker, de Taskforce Oekraïne.
Die brengt de federale autoriteiten, de gewesten en sectorfederaties samen om de gevolgen voor de agrovoedingssector in te schatten.
De oorlog in Oekraïne zorgt ervoor dat de Belgische voedingssector kampt met een tekort aan bepaalde grondstoffen. Zonnebloemolie bijvoorbeeld, daarvan komt liefst 35 à 45% van wat de EU verbruikt uit Oekraïne. Die zonnebloemolie is de basis voor heel wat voedingswaren die in België veel verbruikt worden, zoals diepvriesfriet en mayonaise.
In die context zijn veel bedrijven die voeding produceren zijn dus naarstig op zoek naar alternatieve ingrediënten en passen hun recepten aan. Daarbij houden ze uiteraard en in eerste instantie rekening met voedselveiligheid.
Maar er zijn ook andere zaken waar de sector rekening mee moet houden bij zo'n snelle wijziging van ingrediënten, zoals de wettelijke verplichtingen.
De huidige wetgeving stelt namelijk dat de ingrediëntenlijst op etiketten van voeding en dranken moet overeenstemmen met het werkelijke recept.
De voorraden slinken vandaag echter zo snel dat het voor de voedingsbedrijven onmogelijk is die etikettering aan hetzelfde tempo aan te passen. Die etiketten worden vaak maanden op voorhand gedrukt, waardoor nieuwe etiketten dus niet van vandaag op morgen gemaakt kunnen worden.
Dat zou betekenen dat sommige producten niet op tijd in de rekken aangevuld kunnen worden. En specifiek voor zonnebloemolie raakt het acute toeleveringsprobleem natuurlijk ook de basis van ons nationaal gerecht.
Om de consument zo goed mogelijk te informeren en rekening te houden met de realiteit op het terrein voor de bedrijven vragen FEVIA en COMEOS de bevoegde autoriteiten om blijk te geven van soepelheid op het gebied van etikettering en controles.
Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker wil ten alle tijden vermijden dat producten uit de rekken verdwijnen.
Daarom zal ze de bevoegde inspectiediensten vragen om de nodige soepelheid aan de dag te leggen en te focussen op wat echt cruciaal is voor de consument namelijk de aan- of afwezigheid van allergenen, zoals bijvoorbeeld mosterd. Zo verdwijnen mayonaise en andere producten niet uit de rekken en is de
consument alsnog optimaal beschermd.
De Bleeker houdt er rekening mee dat de toeleveringsproblemen wel eens lang zouden kunnen duren. Het einde van de oorlog in Oekraïne is immers nog niet in zicht.
Het kan ook gebeuren dat de alternatieven van zonnebloemolie onder druk komen te staan. Zo zal er bekeken worden of plantaardige oliën en vetten tijdelijk terug op generieke manier kunnen omschreven worden.
De samenwerking met ministers Clarinval en Dermagne situeert zich binnen de brede context van de Taskforce Oekraïne, die vandaag door beide ministers en staatssecretaris De Bleeker werd opgericht.
Die taskforce moet anticiperen op de brede economische gevolgen van het conflict in Oekraïne en concrete strategieën en actieplannen ontwikkelen om
hierop een antwoord te bieden.
Staatssecretaris voor Consumentenbescherming Eva De Bleeker: "Het is enorm belangrijk dat we de bedrijven én de consumenten beschermen tegen mogelijke
tekorten in de voedingssector. Er zijn oplossingen voor deze acute situaties van grondstoftekorten, er zijn alternatieve ingrediënten.
Maar die oplossingen impliceren dat de etikettering van bepaalde producten constant zal moeten worden aangepast, en dat is praktisch gewoon onmogelijk. Daarom vraag ik de bevoegde controle-instanties om zich flexibel op te stellen
en te focussen op belangrijke vermeldingen zoals het al dan niet aanwezig zijn van allergenen."
